WELL Building Standard เรื่องเสียง หากท่านต้องการทำอาคารให้มีมาตรฐานเป็นอาคารน่าอยู่ และมีคุณภาพของเสียงที่ดี เราคือที่ปรึกษาในเรื่องเสียง ที่จะให้อาคารของท่านเป็นไปตามหลักเกณฑ์ของมาตรฐานในระดับสากลต่างๆ ทีมงานวิศวกรด้านอะคูสติกส์ของทาง Geonoise Asia ที่มีประสบการณ์กว่า 40ปี มีความเชี่ยวชาญในเรื่องเสียงในอาคารอาคาร (Building Acoustics) ซึ่งในปัจจุบันนี้ได้มีหลายๆอาคารใช้มาตรฐานที่มีความเป็นสากลเพื่อความสบายในการใช้สอยของผู้ใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นมาตรฐาน LEED หรือ WELL ซึ่งทีมวิศวกรของเราสามารถช่วยเหลือได้ตั้งแต่การออกแบบ ทั้งแบบกรณีของอาคารที่ก่อสร้างใหม่ หรืออาคารที่ต้องการปรับปรุงให้ผ่านเกณฑ์ของ WELL standard หรือทำ LEED อยู่แล้วอยากจะทำเรื่อง WELL ด้วย รวมถึงการทำ Performance test ทดสอบค่าต่างๆทาง Acoustics ตามมาตรฐานที่ทาง WELL ได้กำหนด ซึ่งเราได้รวบรวมหัวข้อด้านเสียงไว้ดังต่อไปนี้
มีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของผู้อยู่อาศัยเป็นหลัก ถ้าได้ลองศึกษาจะเห็นว่า WELL Building Standard มีหลักเกณฑ์อยู่หลายหัวข้อซึ่งหัวข้อที่สำคัญอย่างนึงที่สำคัญมากๆคือเรื่องของ “เสียง” หรือ “Sound” ซึ่งถ้าหากผู้ออกแบบได้มีการประเมินหัวข้ออื่นๆเป็นอย่างดีแล้ว หัวข้อเสียงก็เป็นเรื่องที่ไม่อาจมองข้ามได้ เพราะว่าความสุขสบายของผู้อาศัยในอาคาร เรื่องของ เสียง เป็นเรื่องที่ทุกคนต้องได้รับสัมผัส
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้พบว่า คนที่ใช้ชีวิตในเมืองส่วนใหญ่มีการสัมผัสกับแหล่งกำเนิดเสียงรบกวน เช่น การจราจรและการขนส่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของผู้คนในหลายๆ ด้าน ตัวอย่างเช่น ผลกระทบของเสียงรบกวนจากภายนอกจากแหล่งขนส่งหรืออุตสาหกรรม ที่ส่งผลต่อกับการรบกวนการนอนหลับ ความดันโลหิตสูง และการลดทักษะการคำนวณ และอาจจะส่งผลต่อสุขภาพจิต ในการศึกษาหนึ่งจากกลุ่มตัวอย่างขนาด 4,115 คน (อ้างอิงจาก WELL V2. Q1-Q2; 2024) พบว่าความเสี่ยงต่อการเกิดกล้ามเนื้อหัวใจตายเพิ่มขึ้นในผู้ชายจากเสียงการจราจรบนท้องถนนในตอนกลางคืนและในผู้หญิงจากเสียงการจราจรทางอากาศในตอนกลางคืน การศึกษาหลายชิ้นยังระบุด้วยว่าเสียงที่เกิดขึ้นภายในเป็นสาเหตุหลักของการร้องเรียนและส่งผลให้เกิดความไม่พอใจของผู้อยู่อาศัย ยังมีเสียงภายในพื้นที่ปิดจากแหล่งต่างๆภายในอาคาร เช่น อุปกรณ์ของระบบงานปรับอากาศ HVAC เครื่องใช้ไฟฟ้า และผู้อยู่อาศัยอื่น ๆ ส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพการทำงาน การมีสมาธิ การจดจำ และการคำนวณนึกคิดการ focus ของเด็กนักเรียน นักศึกษามหาวิทยาลัย และพนักงานในที่ทำงาน นอกจากแหล่งกำเนิดเสียงที่เดินทางผ่านทางอากาศแล้ว (Airborne) เสียงกระทบจากกิจกรรมข้างเคียง เช่น การเดิน การออกกำลังกาย หรือการสั่นสะเทือนของอุปกรณ์เครื่องกลสามารถสร้างสภาพแวดล้อมที่ไม่สบายสำหรับผู้อยู่อาศัยที่อยู่ใกล้เคียงได้เช่นกัน อีกปัญหาทางเสียงที่พบบ่อยคือการขาดความเป็นส่วนตัวภายในและระหว่างพื้นที่ปิด ตัวอย่างเช่น การวิจัยระบุว่าผู้อยู่อาศัยมักไม่พอใจเมื่อการสนทนาสามารถส่งผ่านระหว่างห้องหรือข้ามสำนักงานเปิดได้ง่าย ทำให้ความลับไม่เป็นความลับหรือเป็นสิ่งรบกวนสมาธิจากงาน ระยะเวลาการสะท้อนเสียงและระดับเสียงพื้นหลังที่ไม่เหมาะสมในพื้นที่อาจขัดขวางความชัดเจนในการพูดและทำให้ผู้อยู่อาศัยที่มีความบกพร่องทางการได้ยินรู้สึกเครียด ความชัดเจนในการพูดยังเป็นองค์ประกอบสำคัญในสถานศึกษา ซึ่งมีการนำเสนอข้อมูลต่อผู้ฟังจำนวนมากและความเข้าใจทางการได้ยินมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการจดจำและการทำงานให้สำเร็จ
ด้วยการเพิ่มขึ้นของความบกพร่องทางการได้ยินและปัญหาสุขภาพต่างๆ อันเนื่องมาจากการสัมผัสกับเสียงมากเกินไป การออกแบบพื้นที่เดียวให้ตรงตามความต้องการด้านความสะดวกสบายทางเสียงของแต่ละบุคคลเป็นเรื่องที่ท้าทาย อย่างไรก็ตาม การวิจัยที่มีอยู่เกี่ยวกับผลกระทบของการออกแบบเสียงตามแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดภายในพื้นที่ชี้ให้เห็นว่าการใช้แนวทางแบบองค์รวมในการแก้ไขปัญหาความสะดวกสบายทางเสียงในสิ่งแวดล้อมที่สร้างขึ้นนั้นสามารถทำได้ การวางแผนและการติดตั้งระบบ HVAC ที่เหมาะสมจะทำให้ค่าระดับเสียง Background noise อยู่ในเกณฑ์ที่กำหนด การเสริมความแข็งแกร่งให้กับองค์ประกอบของเปลือกอาคาร Façade จะช่วยลดเสียงที่ส่งมาจากภายนอก ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อความสะดวกสบาย สุขภาพ และประสิทธิภาพการทำงานของผู้อยู่อาศัย การเพิ่มมวลและการออกแบบระบบส่วนประกอบพาร์ทิชั่น การปิดช่องว่างที่รอยต่อและประตู และการเพิ่มพื้นที่ว่างระหว่างพื้นที่ปิดช่วยเพิ่มความเป็นส่วนตัวทางเสียงและเพิ่มความสะดวกสบายของผู้อยู่อาศัย การเปลี่ยนพื้นที่ที่มีพื้นผิวแข็งในพื้นที่ด้วยวัสดุดูดซับ Sound absorption สามารถลดพลังงานเสียงสะท้อนและช่วยด้านความเป็นส่วนตัวทางเสียง Privacy หรือในทางกลับกัน ปรับปรุงการกระจายเสียงพูด ระดับเสียงพื้นหลังที่สม่ำเสมอสามารถนำไปใช้ในพื้นที่โดยใช้ระบบสร้างเสียง Sound masking เพื่อปรับปรุงอัตราส่วนสัญญาณต่อเสียงรบกวน หรือ Signal to Noise ratio ให้เหมาะสมจะทำให้มีความเป็นส่วนตัวมากขึ้นในเรื่องของ Speech Privacy
มาดูกันว่าหลักเกณฑ์ต่างๆในเรื่องของเสียง “Sound” ในเกณฑ์ของ WELL Standard ที่สำคัญมีอะไรบ้าง
การทำ Label Acoustic Zones โดยการทำแผนผังหรือแผนที่เสียงที่จำแนกพื้นที่ต่างๆของอาคารดังต่อไปนี้
Loud zone: | เขตที่มีเสียงดัง หรือพื้นที่ที่มีการใช้เสียง |
Quiet zone: | เขตพื้นที่ที่ต้องการความเงียบสงบ |
Mixed zone: | เขตที่มีความผสมผสาน มีกิจกรรมหลายๆรูปแบบ เช่น เขตการเรียนรู้ ห้องประชุม ห้องเรียน |
Circulation zone: | เขตที่มีการสัญจรไปมาของผู้ใช้งานในอาคาร |
Not applicable zones: | พื้นที่อื่นๆที่ไม่ได้มีนัยสำคัญในเรื่องเสียง |
นอกจากนั้นยังต้องมีแผนการปรับปรุงด้านเสียงจากผู้เชี่ยวชาญในกรณีที่พื้นที่ในอาคารเป็นที่ที่ต้องควบคุมเสียงและให้เป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด ทั้งเรื่องของระดับเสียง ค่า Reverberation time ค่าฉนวนกันเสียง Sound insulation ค่าความชัดเจนของเสียงพูด รวมถึงความ Privacy ของเสียง จนถึงการทดสอบ ณ สถานที่จริงในทุกพื้นที่
ค่าระดับเสียงในห้องแต่ละประเภท เป็นไปตามเกณฑ์ดังตารางต่อไปนี้
Tier | Sound Pressure Level (SPL) | Category 4 | Category 3 | Category 2 | Category 1 | Points: | |
1 | Average SPL (Leq) | dBA | 55 | 50 | 45 | 40 | 1 |
dBC | 75 | 70 | 65 | 60 | |||
Max SPL (LMax) | dBA | 65 | 60 | 55 | 50 | ||
dBC | 85 | 80 | 75 | 70 | |||
2 | Average SPL (Leq) | dBA | 50 | 45 | 40 | 35 | 3 |
dBC | 70 | 65 | 60 | 55 | |||
Max SPL (LMax) | dBA | 60 | 55 | 50 | 45 | ||
dBC | 80 | 75 | 70 | 65 | |||
การตรวจวัดระดับเสียงจะต้องดำเนินการโดยเครื่องมือวัดและทดสอบตามมาตรฐานรวมถึงผู้ทดสอบต้องมีความเชี่ยวชาญในการทดสอบหัวข้อดังกล่าว
ว่ากันด้วยเรื่องของการกำหนดให้ผนังและประตูต้องมีระดับการแยกเสียงขั้นต่ำเพื่อให้มีการแยกเสียงที่เพียงพอและปรับปรุงความเป็นส่วนตัวในการสนทนา ที่เรียกว่า speech privacy
เกณฑ์ที่กำหนดของ WELL กำหนดไว้ดังนี้
ผนังภายในต้องมีค่า Sound Transmission Class (STC) หรือ weighted sound reduction (Rw) ตามค่าที่กำหนดไว้ด้านล่างนี้ หากผนังภายในตรงตามหลายหมวดหมู่ที่ระบุไว้ ให้ใช้ค่า STC/Rw ที่สูงที่สุด (เช่น ค่าที่เข้มงวดที่สุด) ที่ระบุไว้
Interior Wall Type | Minimum STC or Rw | OR | Minimum STC or Rw for |
Between loud zones and other occupiable spaces. | 60 | OR | 60 |
Between areas for conferencing, learning or sleeping and other regularly occupied spaces. | 55 | OR | 50 |
Between adjacent quiet zones. | 50 | OR | 45 |
Between rooms for concentration and other regularly occupied spaces. | 45 | OR | 40 |
Between circulation zones and regularly occupied spaces. | 40 | OR | 35 |
นอกจากนั้นยังมีเกณฑ์ของผนังที่แยกพื้นที่ของการใช้งาน และค่าความเป็นส่วนตัวของเสียงพูด Speech Privacy ที่จะต้องออกแบบให้ได้ตามที่กำหนดที่สามารถเข้าไปศึกษาเพิ่มเติมได้ในเกณฑ์ของ WELL และมีทำ Performance Test ที่หน้างานจริง
ค่าความสะท้อน หรือระดับความก้องกังวาลของห้อง จะต้องมีการออกแบบให้เหมาะสม โดยเกณฑ์ที่กำหนดดังตารางต่อไปนี้
Room Type | Room Volume, v (cubic meters) | Reverberation Time, t (seconds) |
Areas for learning Areas for lectures Areas for conferencing | v < 10,000 ft3 | t ≤ 0.6 |
10,000 ft3 ≤ v ≤ 20,000 ft3 | 0.5 ≤ t ≤ 0.8 | |
v > 20,000 ft3 | 0.6 ≤ t ≤ 1.0 | |
Areas with regularly used PA systems | N/A | t ≤ 1.5 |
Areas for dining | N/A | t ≤ 1.0 |
Areas for fitness | v < 10,000 ft3 | 0.7 ≤ t ≤ 0.8 |
10,000 ft3 ≤ v ≤ 20,000 ft3 | 0.8 ≤ t ≤ 1.1 | |
v > 20,000 ft3 | 1.0 ≤ t ≤ 1.8 | |
Areas for music rehearsal | v < 10,000 ft3 | t ≤ 1.1 |
10,000 ft3 ≤ v ≤ 20,000 ft3 | 1.0 ≤ t ≤ 1.4 |
ซึ่งจะต้องทำการคำนวณหรือจัดทำ Technical document และทำการ Performance Test ที่หน้างานจริง เช่นกัน
หัวข้อนี้คือการกำหนดให้ใช้วัสดุอะคูสติกที่ดูดซับและ/หรือป้องกันเสียงและลดการสะท้อนเสียง ซึ่งทางผู้ออกแบบจะต้องจัดทำ Technical document การคำนวณทาง Acoustics และบอกค่า NRC หรือ Alpha ในการใช้งานวัสดุที่นำมาลดเสียงสะท้อน
สำหรับ Office area ต้องเป็นไปตามข้อกำหนดดังต่อไปนี้
ติดตั้งระบบสร้างเสียงที่เรียกว่า sound masking ในพื้นที่ quiet zones, circulation zones และในพื้นที่ที่มีการทำงาน
ระบบสร้างเสียง sound masking ต้องผลิตสัญญาณเอาท์พุตที่ปรับได้ในแถบ 1/3 octave band และมีสเปกตรัมความถี่ขั้นต่ำตั้งแต่ 100 Hz ถึง 5 kHz
ระบบ sound masking สร้างเสียงต้องได้รับการตรวจสอบและตั้งค่าให้ระดับความดันเสียงไม่เกินค่าต่อไปนี้:
ระบบสร้างเสียง sound masking ต้องได้รับการตรวจสอบโดยผู้ติดตั้งระบบสร้างเสียง sound masking ตามมาตรฐาน ASTM 1573-18 หรือมาตรฐานที่เทียบเท่า
เรื่องเสียงกระแทก Impact noise เป็นอีกเรื่องนึงที่ต้องคำนึงถึงเพราะว่าการที่อาคารมีพื้นที่ใช้สอยต่างๆ เช่นห้องออกกำลังกาย สระว่ายน้ำ ห้องจัดแสดง หรือห้องพักอาศัย จะต้องมีการออกแบบระบบพื้น หรือเพดานให้รองรับกิจกรรมที่อาจจะส่งผลกระทบต่อห้องด้านล่าง โดยที่การทดสอบจริงนั้นจะใช้เครื่องมือ Tapping Machine และทดสอบตามมาตฐาน ASTM E1007-19, ISO 16283 ที่ทดสอบออกมาเป็นค่า Normalized Impact Sound Ratings (NISR) หรือ LnTw
จะเป็นเรื่องของการออกแบบระบบเสียงประกาศ เสียงตามสายภายในอาคารที่ใช้ระบบเครื่องเสียง ให้มีความชัดเจนของคำพูด ความชัดเจนของภาษา เมื่อมีการใช้งานระบบประกาศ ผู้รับสารจะต้องได้ยินอย่างชัดเจนและเข้าใจ
ซึ่งในการออกแบบเองจำเป็นต้องให้วิศวกรด้าน Acoustic เป็นผู้คำนวณ ซึ่งจะมีเกณฑ์การตัดสินเป็นค่า STI หรือ CIS ตามมาตรฐานของ IEC 60268-16 ซึ่งจะต้องใช้เครื่อง STIPA Meter ในการวิเคราะห์ระดับความชัดเจนของภาษาและการได้ยิน
รวมถึงการติดตั้งระบบเสียงดังกล่าว และการถ่ายทอดความรู้ความเข้าใจในการใช้งานอุปกรณ์แก่ผู้เกี่ยวข้อง
การให้ความรู้และความเข้าใจในเรื่องของ hearing health conservation ที่เกี่ยวกับสุขภาวะ และอาชีวอนามัย ที่เกี่ยวข้องกับเสียงจากการประกอบการทำงาน โดยให้คนในองค์กรมีความตระหนักถึงภัยร้ายของเสียงรบกวน มาตรฐานและกฎหมายทางด้านเสียงและข้อบังคับในประเทศ และระดับสากล โดยผู้ให้การอบรมต้องเป็นผู้ที่มีความรู้และประสบการณ์ในด้านเสียงที่เกี่ยวกับการประกอบอาชีพ หรือนักสุขศาสตร์อุตสาหกรรมด้านเสียง
จะเห็นได้ว่าเรื่องของเสียงเป็นเรื่องที่มีความสลับซับซ้อนอยู่พอสมควรและมาตรฐานของ WELL ที่ค่อนข้างเข้มงวด และจะต้องทำการทดสอบที่หน้างานจริงเท่านั้น ซึ่งถ้าลงลึกในเรื่องของการทดสอบก็จะมีเรื่องของ วิธีการทดสอบตามมาตรฐาน ไม่ว่าจะเป็น ISO หรือ ASTM ต่างๆ เครื่องมือที่ใช้วิเคราะห์ตามมาตรฐาน IEC61672-1 และมีการสอบเทียบตามมาตรฐานของเครื่องมือโดยห้องปฏิบัติการที่ได้รับการรับรอง ISO/IEC17025 และ WELL Standard จะต้องมีการประเมินใหม่ในทุก 3 ปี หากว่าท่านมีแนวคิดว่าจะทำอาคารให้น่าอยู่ด้านสวนศาสตร์ หรือการทำ Performance test ก็สามารถติดต่อมาที่เรา และเรายินดีให้คำปรึกษา หรือหากต้องการศึกษาหัวข้อทางเสียงเพิ่มเติมหรือหัวข้ออื่นๆ สามารถเข้าไปค้นหาได้ที่
WELL v2TM
By MR.Pitupong Sarapho
การอนุรักษ์การไ…
This website uses cookies.